Looking for all Articles by Gordon Connelly?

Sgeulachdan Alba – Gluasad Sgrìobhaidh: Dòchas don t-saoghal

Gluasad sgrìobhaidh sgeulachd air a bhrosnachadh le Sgeulachdan Alba: Iomairt Dòchais.

Language: Gaelic

Last updated: 25 March 2024

Tha Urras Leabhraichean na h-Alba ag iarraidh air daoine air feadh Alba an sgeulachdan fìor agus pearsanta fhèin mun chuspair Dòchas a chur a-steach.

Cleachdaibh an gluasad sgrìobhaidh seo gus ur smuaintean cruthachail a chur a dhol. Faodaidh sibh ur pìosan a chur a-steach an seo airson cothrom air nochdadh ann an leabhar an-asgaidh, air a thoirt gu buil le Urras Leabhraichean na h-Alba, a bhios air a sgaoileadh air feadh na dùthcha aig Seachdain Leabhraichean na h-Alba 2024. 

Ma tha thu air aon de na gluasadan againn a chleachdadh gus do chruthachalachd a phiobrachadh, b’ fhìor thoigh leinn na tha thu air a sgrìobadh, a leughadh! Tha suas ri 1,000 facal agad airson do sgeulachd a roinn, ach chan fheum thu an cleachdadh uile. Dèan cinnteach gun cuir thu a-steach am pìos sgrìobhaidh agad gu Sgeulachdan Alba ro 7mh Ògmhios gus fhaicinn air fhoillseachadh air an làraich-lìn againn (agus ’s dòcha fiù ann an leabhar Seachdain Leabhraichean na h-Alba am-bliadhna)!

Dòchas don t-saoghal

Tha dòchas na ghealltanas air àm teachdail nas fheàrr. Chan e creideas gun dearbhadh a th’ ann gun obraich cùisean a-mach aig deireadh gnothaich – is e an earbsa a tha sinn a’ cur annainn fhìn agus sna daoine mun cuairt oirnn, gun stiùir na roghainnean a bhios sinn a’ dèanamh aig amannan doirbh, sinn gu amannan nas fheàrr.  

Tha ar dòchasan don t-saoghal ceangailte gu mòr riuthasan dha bheil gràdh againn. Tha sinn a’ meòrachadh air an t-saoghal mar àite nas fheàrr dhaibh no do ghinealaichean ri teachd. Tha na dòchasan sin a’ toirt spionnadh dhuinn airson atharrachadh a chur an gnìomh nar cuairt-beatha, ag obair do chùisean no coimhearsnachdan a tha cudromach dhuinn fhìn agus don t-saoghal fhèin.

Is e dòchas an tiogaid crannchuir air an cùm thu grèim ’s tu nad shuidhe air an t-sòfa, a’ faireachdainn fortanach. Is e an tuagh leis am bris thu sìos dorsan ann an cùis-èiginn. [...] Tha a bhith le dòchas gad thoirt fhèin don àm ri teachd – agus is e an gealltanas sin don àm ri teachd a tha a’ dèanamh an t-àm làithreach do-dhèanta.

- Rebecca Solnit

Blàthachadh

Air duilleag, sgrìobh sìos ainmean nan daoine as motha dha bheil gràdh agad. Dèan liosta de na cuspairean air a bheil fios agad as toigh leotha. Glèidhteachas, sochair ainmhidhean, dèiligeadh ri bochdainn, cobhair dhaibhsan fo bhuaidh còmhraig, atharrachadh gnàth-shìde, co-ionannachd gnèithe, mothachadh tar-ghnèitheach. Cùm ort a’ sgrìobhadh airson mu 5 mionaidean. 

Ma tha thu a’ strì ri smaoineachadh mu na cùisean as motha a tha a’ toirt buaidh air an t-saoghal an-diugh, faodaidh tu cuimseachadh air dòchasan nas lugha a th’ agad don neach gu bheil thu a’ sgrìobhadh. Dh’fhaodadh gu bheil thu dìreach ag iarraidh beagan a bharrachd co-fhaireachdainn, coibhneis no foighidinn fhaicinn san t-saoghal sa bheil iad beò. 

Dian-bheachdachadh

Coimhead thairis air an liosta a tha thu dìreach air a chruthachadh. Coimhead ri mòmaidean sònraichte às an do dh’èirich na cùisean sin a thaobh nan daoine as motha dha bheil gràdh agad. A bheil cuimhneachain làidir agad far an do dh’aithnich thu dìreach cho cudromach ’s a bha iad dhaibh? An do bhrosnaich iad thu gu barrachd ionnsachadh mu a dheidhinn no an tug e dùbhlan dhut mu chuid de na creideasan agad fhèin? Cuir seachad mu 10–15 mionaidean a’ meudachadh beagan de na cuimhneachain sin. 

A-nis, smaoinich air cò ris a bhios an saoghal coltach ann an 10, 20, 30 bliadhna. Thoir thu fhèin gu a’ mhòmaid sin agus meòraich air na tha thu fhèin, do luchd-dàimh gràdhach no na coimhearsnachdan do am buin thu, air a choileanadh. Ciamar a fhuair thu an sin? Agus dè a’ bhuaidh a tha aige sin air saoghal an latha an-diugh agus a’ bhuaidh a bhios aige san àm ri teachd? Bogaich thu fhèin san lèirsinn sin air an àm ri teachd; smaoinich air cò ris a tha e coltach, mar a tha e a’ faireachdainn, am fàileadh aige agus na daoine a tha an sin.  

Tòisich a’ sgrìobhadh

A-nis tha an t-àm ann co-dhùnadh cò thuige a bu mhath leat an litir agad a chur, agus na cùisean a tha thu airson cuimseachadh air. Coimhead air ais thairis air na liostaichean agad agus na cuimhneachain co-cheangailte riutha. Cò an fheadhainn a tha a’ seasamh a-mach? Cò aca aig am bi a’ bhuaidh as motha air do sgeulachd, nad bheachd-sa? 

Air an làimh eile, dh’fhaodadh tu litir a sgrìobhadh thugad fhèin mar a bhios tu san àm ri teachd, ma tha thu air amas a stèidheachadh dhut fhèin gu buaidh dheimhinneach a thoirt air cùis no cuideigin den luchd-dàimh agad a chuideachadh.  

Nam bu mhath leat am pìos agad a bhith a’ faireachdainn nas meòrachail no a bhuaidh fhaireachdainneil aige àrdachadh, dh’fhaodadh tu cuideachd a sheòladh gu tionndadh nas òige dhìot fhèin. Is dòcha gun robh cùis ann air am b’ fheàrr leat gun robh fios agad na bu thràithe no gun do stiùir gluasad nad inntinn thu gu cuimseachadh air càch a chuideachadh. Faodaidh an teachdaireachd sin a thaobh grèim a ghabhail air a’ mhòmaid, a bhith air leth cumhachdach do dhaoine air a bheil cùram mu na cùisean ceudna riut fhèin san t-saoghal.  

Agus ma tha e doirbh, feuch ri coimhead thairis air na liostaichean agad a-rithist. A bheil dòigh ann as urrainn dhut neach eile, no cùis eile, fhighe a-steach don sgeulachd?